Les rues de Rome (Horace)

… Un entrepreneur court,
comme s’il avait la fièvre,
avec ses mulets et ses portefaix;
une grue élève en l’air,
ici une pierre de taille,
là une énorme poutre;
un convoi funèbre se heurte à un lourd chariot;
un chien enragé détale par cette rue;
une truie couverte de boue
se précipite par cette autre…

(Vers 14 av. J.-C)

(Horace)

Notre maison (Claude Haller)

    
Notre maison

Ma maison a un jardin
qui me fait signe d’entrer

Ma maison a une allée
qui conduit mes pas.

Ma maison a une porte
qui ouvre mon coeur.

Ma maison a une cheminée
qui chuchote mes rêves.

Mais ma maison sans toi…
C’est comme une rue sans fin
un jardin sans fleurs
Une porte sans poignée
une cheminée sans feu.

Alors viens quand tu peux,
un et un font plus que deux.
Viens quand tu veux…
Pour que ma maison ait une âme
Pour que ma maison ait un nom.

(Claude Haller)

Recueil: Poèmes du petit matin
Traduction:
Editions: Hachette

BELLE (Pierre Seghers)

Illustration: Paul Delvaux
    
BELLE

Belle à charmer les miroirs,
Belle à vivre, belle à voir,
Belle comme on n’est plus belle,
Mon amour,
De quel pays me viens-tu,
Belle, longue, lisse et nue,
Mon amour …

Je t’attendais … En rêvant
J’écoutais la voix du vent
Qui me disait « Qu’elle est belle ! »
Mon amour
Et soudain tu m’es venue
Belle, longue, lisse et nue,
Mon amour

Te voici dans ma maison,
Ma belle, ma déraison,
Toi, ma saison la plus belle,
Mon amour,
Et tu danses dans ma rue
Belle, longue, lisse et nue,
Mon amour …

Cest au creux de tes miroirs
Belle à vivre, belle à voir,
Belle comme on n’est plus belle,
Mon amour
Que tu fuiras, éperdue,
Belle. longue, lisse et nue,
Mon amour …

Au fond de tes yeux profonds
Tes miroirs te mangeront,
Pour eux tu étais trop belle
Mon amour
Toi. mes roses disparues,
Belle. longue, lisse et nue,
Mon amour …

(Pierre Seghers)

Recueil: 35 siècles de poésie amoureuse
Traduction:
Editions: Saint-Germain-des-Prés Le Cherche-Midi

Quoi qu’il en soit (José Saramago)

Illustration: Amedeo Bocchi
    
Quoi qu’il en soit

Soit la nuit la plus noire, et plus profonde,
Et gelée, et sombre la mer des monstres:
Soit l’oeil de Dieu comme celui du serpent :
Une fente d’écailles dans une pierre.

Soit le centre de la terre feu ou cendres,
Et plus tortueuse et sulfureuse la cicatrice
Des incendies qui vont d’un côté à l’autre
De cette face mesquine, lamentable.

Soit la rue la plus longue et découverte,
Et à son extrémité le plus haut mur qui
De la suspension du pas fait commerce
D’étoffes ternes et d’ors sans poinçons.

Soit le fruit le plus pourri et trompeur,
Entre la main et le blé l’araignée noire.
Soit la chaleur du soleil autre fantasme
Dans la froideur de la grotte des spectres.

Soit le monde mordu et toute la chair
Par les mandibules difformes ou ventouses,
Ou des aiguilles mortelles de combien d’êtres
D’autres terres du ciel descendant sur celle-ci.

Peu importe quoi que ce soit, ou vienne à être,
Ou ait été de douleur et d’agonie,
De misère, épouvante et amertume,
Si ton ventre s’ouvre et me cherche.

***

Ainda que seja

Seja a noite mais negra, e mais profundo,
E gelado, e sombrio o mar dos monstros.
Seja o olho de Deus como o da cobra:
Urna fenda de escamas numa pedra.

Seja o centro da terra fogo ou cinzas,
E mais torta e sulfúrea a cicatriz
Dos incêndios que vão de lado a lado
Desta face mesquinha, lamentável.

Seja a rua mais longa e descoberta,
E mais alta a parede que ao fim dela
Da suspensão do passo faz comércio
De panos baços e ouros sem contraste.

Seja o fruto mais podre e enganoso,
Entre a mão e o trigo a aranha preta.
Seja o calor do sol outro fantasma
Na frieza da gruta dos espectros.

Seja o mundo mordido e toda a carne
Pelas mandíbulas disformes ou ventosas,
Ou agulhas mortais de quantos seres
Doutras terras do céu desçam a esta.

Seja là o que for, ou venha a ser,
Ou tenha sido em dor e agonia,
Em miséria, pavor e amargura,
Se o teu ventre se abre e me procura.

(José Saramago)

 

Recueil: Les poèmes possibles
Traduction: Nicole Siganos
Editions: Jacques Brémond

SOMMES-NOUS AUSSI LIBRES QUE LE SONT LES PAPILLONS? (Tabassum Tahmina Shagufta Hussein)

    
Poem in French, English, Spanish, Dutch and in Albanian, Arabic, Armenian, Bosnian, Bangla, Catalan, Chinese, Farsi, German, Greek, Hebrew, Hindi, Icelandic, Indonesian, Italian, Japanese, Kiswahili, Kurdish, Macedonian, Malay, Polish, Portuguese, Romanian, Russian, Sicilian, Tamil

Poem of the Week Ithaca 723, “ARE WE FREE LIKE BUTTERFLIES?”, Tabassum Tahmina Shagufta Hussein? Bangladesh

– All translations are made in collaboration with Germain Droogenbroodt –

***
()
SOMMES-NOUS AUSSI LIBRES QUE LE SONT LES PAPILLONS?

Sommes-nous libres ? Les papillons le sont,
libres de survoler la campagne,
et de baisser le regard vers le bétail.
Ils peuvent se reposer sur les fleurs
goûter leur essence
et respirer leur parfum.
Ils sont libres de se poser dans les arbres
où vivent les oiseaux et où vient le hibou
qui la nuit chasse sa proie.
Les papillons peuvent voir le serpent
lorsqu’il glisse sur la terre.
Les papillons sont libres.
Ils sont libres d’aller partout au hasard,
dans les pavillons de jardin, les cimetières et les rues,
où ils le souhaitent.
Ils sont libres d’illuminer la terre,
de nous toucher et de nous rendre heureux.
Mais sommes-nous libres ?
Si nos esprits pouvaient être aussi libres que le sont les papillons …

(Tabassum Tahmina Shagufta Hussein)

, Bangladesh
Traduction de Germain Droogenbroodt – Elisabeth Gerlache

***

ARE WE FREE LIKE BUTTERFLIES?

Are we free? The butterflies are free.
Free to fly over the land,
And to look down upon the cattle.
And they can rest on flowers
And taste their essence,
And smell their fragrances.
They are free to go into the trees where the birds live
And the owl perches and hunts for its prey at night.
The butterflies can watch a snake as it slivers across the earth.
Butterflies are free.
They are free to wander anywhere—
Bowers, graveyards, streets,
Anywhere they please.
They are free to light upon the ground,
To touch us and to make us feel blessed.
Are we free?
If only our spirits could be as free as they are.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translation by the author and Stanley Barkan

***

¿SOMOS LIBRES COMO LAS MARIPOSAS?

¿Somos libres? Las mariposas son libres,
libres para volar sobre la tierra,
y para mirar al ganado
y pueden descansar en las flores
y saborear su esencia,
y oler sus fragancias.
Son libres de ir a los árboles donde viven los pájaros
y el búho se posa y caza su presa por la noche.
Las mariposas pueden observar a una serpiente mientras se desliza por la tierra.
Las mariposas son libres.
Son libres de vagar por cualquier sitio,
por las arboledas, los cementerios, las calles,
en cualquier lugar que les plazca.
Son libres de iluminar el suelo,
para tocarnos y hacernos sentir bendecidos.
¿Somos libres?
Si sólo nuestros espíritus pudieran ser tan libres como ellas.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Traducción Germain Droogenbroodt – Rafael Carcelén

***

ZIJN WIJ ZO VRIJ ALS DE VLINDERS?

Zijn we vrij? De vlinders zijn vrij,
vrij om over het land te vliegen,
en neer te kijken op het vee.
Ze kunnen uitrusten op de bloemen,
hun essentie proeven
en hun parfum opsnuiven.
Ze zijn vrij om in de bomen neer te strijken
waar de vogels leven en de uil komt
die ‘s nachts op zijn prooi jaagt.
De vlinders kunnen de slang zien
als die over de aarde glijdt.
Vlinders zijn vrij.
Ze zijn vrij om overal rond te dwalen,
in tuinhuisjes, op begraafplaatsen en in straten,
waar ze ook maar willen.
Ze zijn vrij om op te lichten op de aarde,
om ons aan te raken en ons gelukkig te doen voelen.
Maar zijn wij vrij?
Konden onze geesten maar zo vrij als vlinders zijn.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Vertaling Germain Droogenbroodt

***

A JEMI NE TË LIRË SI FLUTURAT?

A jemi ne të lirë? Fluturat po, janë të lira.
Të lira për të fluturuar mbi tokë,
Dhe për të parë nga lart bagëtinë.
Ato mbi lule mund të pushojnë
Dhe të shijojnë të tyren ëmbëlsi,
Aromat e tyre të nuhasin.
Janë të lira të shkojnë në pemë ku zogjtë jetojnë
Dhe ku bufi natën rri për të gjuajtur prenë.
Mund të shohin një gjarpër teksa në tokë rrëshqet.
Fluturat janë të lira.
Ato janë të lira të enden ngado —
Vënde me hije, varreza, rrugë,
Kudo ku u pëlqen.
Ato janë të lira të ndriçojnë mbi tokë,
Për të na prekur dhe për t’na bërë të ndihemi të bekuar.
A jemi ne të lirë?
Sikur vetëm shpirti ynë të ishte i lirë si ato.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Përktheu: Irma Kurti
Translation into Albanian: Irma Kurti

***

هل نحن أحرار كما الفراشات؟

هل نحن أحرار كما الفراشات الحرة؟
حرة لتطير فوق الأرض….
حرة لتنظر إلى قطيع الماشية أسفل منها….
يمكنها أن تبقى على الأزهار
تتذوق عطرها
تشم عبيرها
حرة عندما تغدو إلى الأشجار أين تعيش العصافير
أين تنقض البومة على فريستها في الليل
أين يمكنها أن تشاهد الثعبان وهو يزحف على الأرض
الفراشات حرة
تغدو إلى أي مكان بحرية
حدائق…مقابر….شوارع
إلى أي مكان تبغيه..
حرة لتأتي إلينا بالنور… تلمسنا… وتجعلنا نُحسُ بالبركة
هل سنغدو أحراراً إذا كانت أرواحنا حرة كما الفراشات؟

تبسم تامينا شاغوفتا حسين (Tabassum Tahmina Shagufta Hussein)، بنغلاديش
ترجمة للعربية: عبد القادر كشيدة
Translated into Arab by Mesaoud Abdelkader

***

ՄԵՆՔ ԱԶԱ՞Տ ԵՆՔ ԻՆՉՊԵՍ ԹԻԹԵՌՆԵՐԸ

Մենք ազա՞տ ենք: Թիթեռներն ազատ են:
Նրանք ազատ են երկրի վրայով թռչելու,
Կենդանիներին վերևից նայելու համար:
Նրանք ազատ են՝ հանգստանալու ծաղիկերի վրա,
Համտեսելու նեկտարը
և վայելելու բույրերը նրանց:
Նրանք ազատ են ծառերի մեջ մտնելու,
ուր թռչուններն են ապրում և թառում է բուն
ու գիշերները իր որսն անում:
Թիթեռները կարող են հետևել օձին, երբ նա սողում է երկրի վրայով:
Թիթեռներն ազատ են:
Նրանք ազատ են շրջելու ամենուր՝
Լինեն կացարաններ, գերեզմանոցներ, փողոցներ,
Ուր կկամենան:
Նրանք ազատ են գետնին լույս տալու,
Մեզ կպչելու և օրհնված զգալու համար:
Իսկ ազա՞տ ենք մենք:
Ուր էր, թե մեր ոգին թիթեռի չափ ազատ լիներ…

Թաբասսում Թահմինա Շադուֆթա Հուսեյն, Բանգլադեշ
Հայերեն թարգմանությունը Արմենուհի Սիսյանի
Translated into Armenian by Armenuhi Sisyan

***

মুক্ত কি মোরা প্রজাপতিদের মতো?

আমরা কি স্বাধীন ? প্রজাপতিরা মুক্ত ও স্বাধীন ।
তারা প্রসারিত প্রান্তরের উপর উড়ে যায় স্বাধীনভাবে ,
তারা নিচে তাকিয়ে দেখে গবাদি পশু ।
আর তারা বিশ্রাম নিতে পারে প্রস্ফুটিত ফুলের উপর
আর অনুভব করে ফুলের নির্যাস ,
এবং ওরা ঘ্রাণ নেয় ফুলের সৌরভ ।
তারা মুক্তভাবে উড়ে যেতে পারে বৃক্ষরাজিতে যেখানে পাখিরা করে বসবাস
এবং পেঁচা স্থির হয়ে বসে আর শিকারি হয়ে তাঁর শিকারের জন্য রাত্রিকালে অপেক্ষা করে ।
প্রজাপতিরা দেখতে পারে একটি সাপ যখন এটি গাছের ফালির উপর পার হয়ে বালির পাশ দিয়ে যায় ।
প্রজাপতিরা মুক্ত ।
তারা স্বাধীনভাবে ঘুরে বেড়ায় যে কোন খানে –
বাগানে, সমাধিক্ষেত্রে পথে,
যেখানে যখন তাদের ইচ্ছে হয় ।
তারা অবাধে নিচে নেমে এসে আলোকিত করে মাটিকে,
আমাদের স্পর্শ করতে আর আমাদের অনুভূতিকে ধন্য করতে ।
আমরা কি মুক্ত?
তখনই যদি আমাদের অন্তর আত্মারা হতে পারে ওদের মত মুক্ত আর স্বাধীন ।

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh

***

DA LI SMO SLOBODNI KAO LEPTRI?

jesmo li slobodni? leptiri su besplatni.
slobodno lete iznad zemlje,
i da gledaju sa visine na stoku.
i mogu se odmoriti na cvijeću
i okusi njihovu esenciju,
i osjetite njihove mirise.
slobodni su da idu na drveće gdje ptice žive
a sova sjedne i lovi svoj plijen noću.
leptiri mogu da posmatraju zmiju dok se cijepa po zemlji.
leptiri su besplatni.
slobodni su da lutaju bilo gdje –
kule, groblja, ulice,
gdje god žele.
slobodni su da pale na zemlju,
da nas dodirne i da se osjećamo blagoslovljenima.
jesmo li slobodni?
kad bi samo naši duhovi mogli biti slobodni kao oni.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, bangladeš
prevod autora i maid čorbić
Translation into Bosnian by maid čorbić

***

SOM LLIURES COM PAPALLONES?

Som lliures? Les papallones són lliures.
Lliures per sobrevolar la terra,
i mirar el bestiar a sota.
I poden descansar sobre flors
i tastar la seva essència,
i olorar les seves fragàncies.
Són lliures d’anar als arbres on viuen els ocells
i el mussol es posa i caça la seva presa a la nit.
Les papallones poden veure com una serp llisca pel camp.
Les papallones són lliures.
Són lliures d’anar a qualsevol lloc—
Arbredes, cementiris, carrers,
allà on vulguin.
Són lliures de projectar llum a terra,
per tocar-nos i fer-nos sentir beneïts.
Som lliures?
Tant de bo els nostres esperits poguessin ser tan lliures com elles.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Traducció al català: Natalia Fernández Díaz-Cabal

***

我们像蝴蝶一样自由吗

我们自由吗？蝴蝶是自由的
自由地飞越陆地，
还瞧不起那头牛。
而蝴蝶可以停息在花上
并品尝花们的甜蜜，
和品闻花们的香味。
蝴蝶自由地进入鸟儿栖息的树林
而猫头鹰栖息林中又在夜间猎食。
蝴蝶可以看见蛇在地上爬行。
蝴蝶是自由的。
蝴蝶自由地到处闲逛——
凉亭，墓地，街道，
任何地方她们都喜欢。
蝴蝶自由地照亮大地，
以触动我们而让我们感受愉悦。
我们自由吗？
但愿我们的心灵能像她们一样自由。

原作：孟加拉国 塔巴苏·塔米纳·沙古夫塔·侯赛因
英译：作者和斯坦利·巴肯
汉译：中 国 周道模 2022-3-14

Translated into Chinese by Willam Zhou

***

آیا ما مانند پروانگان آزادیم؟

آیا ما آزادیم؟ پروانگان آزادند.
آزاد برای پرواز بر روی زمین،
تا به دام‌ها از بالا نگاه کنند.
و می‌توانند بر روی گلها استراحت کنند
و از عصاره‌شان بچشند
و عطرشان را استشمام کنند.
آنها آزادند میان درخت‌ها بروند
جاییکه پرندگان زندگی می‌کنند
و‌جغد در شب نشسته و بدنبال طعمه‌ی خود می‌گردد.
پروانه‌ها می‌توانند مار را پرحالیکه روی زمین می‌خزد تماشا کنند.
پروانگان آزادند.
آنان آزادند تا همه جا پرسه بزنند
باغ‌ها، قبرستان‌ها، خیابان‌ها،
هر جا که دوست دارند.
آنها آزادند تا زمین را روشن کنند،
تا لمس‌مان کنند و به ما برکت دهند.
آیا ما آزادیم؟
اگر فقط روح ما می‌توانست آن اندازه که پروانگان آزادند آزاد باشد.

تبسم تهمینه شاگوفتا حسین، بنگلادش
ترجمه از سپیده زمانی
Translation into Farsi by Sepedih Zamani

***

SIND WIR SO FREI WIE DIE SCHMETTERLINGE?

Sind wir frei? Die Schmetterlinge sind frei,
frei um über das Land zu fliegen,
und herunter auf das Vieh zu schauen.
Sie können sich auf den Blumen ausruhen,
ihre Essenz schmecken
und ihre Düfte riechen.
Sie können frei in den Bäumen sitzen
wo die Vögel leben und die Eule kommt
die ihre Beute jagt bei Nacht.
Die Schmetterlinge können die Schlange sehen
während sie am Boden umherstreift.
Schmetterlinge sind frei.
Sie können sich überall frei bewegen,
in Gartenhäuschen, auf Friedhöfen und in Straßen,
wo immer sie wollen.
Sie sind frei, über der Erde zu leuchten,
uns zu berühren, damit wir uns glücklich fühlen.
Aber sind wir frei?
Wenn doch unser Geist nur so frei wäre wie die Schmetterlinge.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesch
Übersetzung Germain Droogenbroodt – Wolfgang Klinck

***

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΣΑΝ ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ;

Είμαστε λεύτεροι; Οι πεταλούδες είναι
καθώς πετούν και βλέπουν κατά κάτω τις αγελάδες
και ξεκουράζονται πάνω στα λουλούδια
και παίρνουν τη γύρι τους
και μυρίζουν τ’ άρωμα τους.
Είναι ελεύθερες να πετάξουν στα δέντρα
που τα πουλιά κοιτάζουν
κι η κουκουβάγια που κυνηγά τη νύχτα.
Οι πεταλούδες παρακολουθούν το φίδι
που έρπεται στο χώμα
κι είναι ελέυθερες
να πάνε όπου θέλουν
στις κρεβατίνες, νεκροταφεία, δρόμους
όπου τους αρέσει
να κάτσουν και να φωτίσουν το έδαφος
να μας αγγίξουν, να νιώσουμε χαρά.
Eμείς είμαστε ελεύθεροι;
Μόνο αν οι ψυχές μας είναι ελεύθερες σαν πεταλούδες

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Μετάφραση Μανώλη Αλυγιζάκη
Translated into Greek by Manolis Aligizakis

***

האם אנחנו חופשיים כפרפרים? / טבסום טהמינה שאגופטה חוסיין, בנגלדש
Tabassum Tahmina Shagufta Hussein

הַאִם אֲנַחְנוּ חָפְשִׁיִּים? הַפַּרְפָּרִים חָפְשִׁיִּים.
חָפְשִׁיִּים לָעוּף מֵעַל הַיַּבָּשָׁה,
וּלְהִסְתַּכֵּל מִלְּמַעְלָה עַל הַבָּקָר.
וְהֵם יְכוֹלִים לָנוּחַ עַל פְּרָחִים
לִטְעֹם מִתַּמְצִיתָם,
וּלְהָרִיחַ אֶת נִיחוֹחוֹתֵיהֶם.
הֵם חָפְשִׁיִּים לְהִכָּנֵס לָעֵצִים הֵיכָן שֶׁהַצִּפֳּרִים חַיּוֹת
וְהַיַּנְשׁוּף מִתְיַשֵּׁב וְצָד אֶת טַרְפּוֹ בַּלַּיְלָה.
הַפַּרְפָּרִים יְכוֹלִים לְהִתְבּוֹנֵן בַּנָּחָשׁ כְּשֶׁהוּא מַבְזִיק
עַל הָאֲדָמָה.
פַּרְפָּרִים הֵם חָפְשִׁיִּים.
הֵם חָפְשִׁיִּים לְשׁוֹטֵט בְּכָל מָקוֹם –
בִּיתָנִים, בָּתֵּי קְבָרוֹת, רְחוֹבוֹת,
הֵיכָן שֶׁיִּרְצוּ.
הֵם חָפְשִׁיִּים לְהָאִיר אֶת הַקַּרְקַע,
לָגַעַת בָּנוּ וְלִגְרֹם לָנוּ לָחוּשׁ מְבֹרָכִים.
הַאִם אֲנַחְנוּ חָפְשִׁיִּים?
לוּ רַק הָרוּחַ שֶׁלָּנוּ יְכוֹלָה הָיְתָה לִהְיוֹת חָפְשִׁית כְּמוֹתָם.

תרגום לאנגלית: המשוררת וסטנלי ברקן
תרגום מאנגלית לעברית: דורית ויסמן
Translated into Hebrew by Dorit Weisman

***

क्या हम आज़ाद हैं तितलियों की तरह?

क्या हम आज़ाद हैं? तितलियाँ स्वतंत्र हैं।
जमीन पर उड़ने के लिए स्वतंत्र,
और मवेशियों को नीचा देखने के लिए।
और वे फूलों पर आराम कर सकते हैं
और उनके सार का स्वाद लें,
और उनकी सुगंध को सूंघने के लिए स्वतंत्र हैं।
वे उन पेड़ों में जाने के लिए स्वतंत्र हैं जहाँ पक्षी रहते हैं
और उल्लू रात में अपने शिकार के लिए बैठ जाता है और शिकार करता है।
तितलियाँ सांप को देख सकती हैं
जब यह पृथ्वी पर घूमता है।
तितलियाँ स्वतंत्र हैं।
वे कहीं भी घूमने के लिए स्वतंत्र हैं-
बोवर्स, कब्रिस्तान, सड़कों के नीचे,
वे जहां चाहें।
वे जमीन पर उतरने के लिए स्वतंत्र हैं,
हमें छूने के लिए और हमें धन्य महसूस कराने के लिए।
क्या हम आज़ाद हैं?
अगर केवल हमारी आत्माएं उतनी ही मुक्त हो सकती हैं जितनी वे हैं।

तबस्सुम तहमीना शगुफ्ता हुसैन, बांग्लादेश
ज्योतिर्मय ठाकुर द्वारा अनुवाद l
Hindi translation by Jyotirmaya Thakur.

***

ERUM VIÐ FRJÁLS EINS OG FIÐRILDIN?

Erum við frjáls? Fiðrildin eru frjáls.
Frjáls að fljúga yfir landið,
og líta niður á búpeninginn.
Og þau geta hvílt sig á blómunum
og bragðað úr þeim kraftinn,
og fundið af þeim ilminn.
Þeim er frjálst að fara inn á meðal trjánna þar sem fuglarnir búa
og uglan situr um bráð sína á nóttunni.
Fiðrildin geta horft á snákinn hlykkjast yfir jörðina.
Fiðrildin eru frjáls.
Þeim er frjálst að reika um allt —
laufskála, grafreiti, götur,
hvert sem þeim þóknast.
Þeim er frjálst að lýsa upp jörðina
og snerta okkur svo að við njótum náðar.
Erum við frjáls?
Bara að við gætum verið eins frjáls og þau í andanum.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Þór Stefánsson þýddi samkvæmt enskri þýðingu höfundar og Stanleys Barkan
Translated into Icelandic by Thor Stefansson

***

BEBASKAH KITA BAGAI KUPU-KUPU?

Bebaskah kita? Kupu-kupu bebas.
Terbang di udara bebas,
Dan memandang ke bawah ke ternak.
Dan kupu-kupu di kelopak bunga beristirahat
Dan menikmati intisari,
Dan mencium wangi.
Kupu-kupu bebas di pohon di mana burung bermukim
Dan burung hantu bertengger dan berburu mangsanya di malam hari.
Kupu-kupu dapat melihat ular yang membelah bumi.
Kupu-kupu bebas.
Kupu-kupu bebas berkeliaran di mana saja—
Di punjung, di kuburan,di jalan,
Dimana saja kupu-kupu suka.
Kupu-kupu bebas,menerangi tanah sekitar
Menyentuh kita membuat kita merasa ada keberkahan.
Bebaskah kita?
Seandainya jiwa kita dapat sebebas kupu-kupu.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translated into Indonesian by Lily Siti Multatuliana

***

SIAMO LIBERI COME FARFALLE?

Siamo liberi? Le farfalle sono libere.
Libere di volare sopra la terra,
e osservare le mandrie là sotto.
E possono trovare riposo sui fiori
e assaggiarne l’essenza,
e percepirne la fragranza.
Hanno la libertà di andare fra gli alberi dove vivono gli uccelli
e dove si posa il gufo e la notte caccia la sua preda.
Le farfalle possono osservare un serpente strisciare sulla terra.
Le farfalle sono libere.
Libere di vagare ovunque —
pergolati, cimiteri, strade,
ovunque vogliano.
Sono libere di andare alla scoperta dei campi,
per toccarci e farci sentire benedetti.
Siamo liberi?
Se solo i nostri spiriti fosse liberi come lo sono loro.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Traduzione di Stanley Barkan e Luca Benassi, in collaborazione con l’autore

***

AN BHFUIL SAOIRSE AGAINN MAR A BHFUIL AG FÉILEACÁIN?

An bhfuil saoirse againn? Tá an tsaoirse ag na féileacáin
Eitilt thar dhromchla an domhain,
Gan bacadh le teorainn náisiúnta,
Gan bacadh le rialtais
Ná le bolscaireacht
Na náisiúnstát.
Tá an tsaoirse acu tuirlingt aon áit is mian leo
Cé go mbagraíonn an creachadóir iad de ló is d’oíche.
Níl faitíos orthu roimh nathair ná roimh an bhuaf shleamhain.
Tá saoirse ag na féileacáin;
Saoirse atá caillte againn féin—
Saoirse na gcoillte, na sráideanna, na reiligí,
Téann siad ar fán cibé áit gur mian leo.
Saor fanacht socair,
Saor dul chun bóthair.
Ach cad fúinne, an bhfuil muidne saor?
Bheadh, dá mbeadh ár sprideanna mar fhéileacáin.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, an Bhanglaidéis
Leagan Gaeilge le Rua Breathnach

***

蝶のように自由に

我々は自由だろうか
蝶を見るがいい
大地の上を飛びまわり、城を見下ろす
花の上で羽を休め、香りを嗅ぎ、蜜を味わう
また鳥の住む木々の中を飛ぶ。
夜の森では梟が止まり木の上で獲物を捕まえ、
蛇は地面を銀色に染める
木陰、墓地、街路
どこでも喜ぶ所へ
蝶は自由
蝶は自在に大地を照らす
光を与え、人は祝福を感じるのだ
さて、我々は自由だろうか？
もし我々の精神が蝶のようであったなら！

タバスム・タヒミナ・シャグフタ・フセイン　(バングラデシュ)

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translated into Japanese by Manabu Kitawaki

***

JE, TUKO HURU KAMA VIPEPEO?

Je, tuko huru? Vipepeo wako huru.
Huru kuruka juu ya ardhi,
Na kuangalia mifugo huku chini.
Na wanaweza kupumzika kwenye maua
Na kuonja asili yao,
Na kunusa manukato yao.
Wako huru kwenda kwenye miti wanakoishi ndege
Na bundi hukaa na kuwinda mawindo yake usiku.
Vipepeo wanaweza kutazama nyoka anapoteleza duniani kote.
Vipepeo wako huru.
Wako huru kuzurura popote—
Bustani, makaburi, mitaa,
Popote wanapopenda.
Wako huru kuangaza juu ya ardhi,
Kutugusa, na kutufanya tujiskie kubarikiwa.
Je, tuko huru?
Laiti roho zetu zingekua huru kama zilivyo.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Shairi limetafsiriwa na mshairi na Stanley Barkan, pamoja na Bob Mwangi Kihara.
Translated into Kiswahili by Bob Mwangi Kihara

***

EM WEHA SERBEST IN MÎNA PÊPILWÎSKÊ?

Em serbest in? Pêpilwîsk serbest in,
serbest di ser welêt re firîn
û jêrdali ajel nihêrin.
Ew kanin li ser kullîkan vehesin
heyîna xwe bixemilînin
lewanta wan bîhnbikin.
Ew kanin serbest li ser daran binîşin
li dera çivîk dijîn û kund bişevê tê
û nêçîra xwe dike.
Pêpilwîsk kanin mar bibînin
dema ku ew di ser erdê re xwe xwîşdikin.
Pêpilwîsk serbest in.
Ew kanin bi her derekê de bilivin,
li ser malikên bêxçe, li goristan û çarşíyan
û kuda xwastin.
Ew serbest in li ser erdê û dema ronahiyê
û me bipelînin ta em şabibin.
Lê em serbest in?
Eger rewana me jî serbest be mina pêpilwîskan.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bengladêş
Translation into Kurdish by Hussein Habasch

***

СЛОБОДНИ ЛИ СМЕ КАКО ПЕПЕРУТКИ?

Слободни ли сме? Пеперутките се слободни.
Слободни се да летаат над земјата
И да гледаат со презир на добитокот
И да се одмораат на цвеќињата
И да ја вкусуваат нивната есенција
И да ги чувствуваат нивните мириси.
Слободни се да слетуваат на дрвјата на кои птиците живеат
А бувот се качува и го лови својот плен ноќе.
Пеперутките можат да ја гледаат змијата како се лизга на земјата.
Пеперутките се слободни.
Слободни се да скитаат насекаде —
сеници, гробишта, улици,
каде и да посакаат.
Слободни се да слетаат на земјата,
да нѐ допрат и да направат да се чувствуваме благословено.
Слободни ли сме?
Кога само нашите души би биле слободни како пеперутките.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Tабасум тамина Шагуфта Хусеин, Бангладеш
Превод: авторот, Стенли Баркан и Даниела Андоновска-Трајковска

***

ADAKAH KITA BEBAS SEPERTI RAMA-RAMA?

Adakah kita bebas? Rama-rama adalah bebas.
Bebas untuk terbang di sebelah atas bumi
Dan melihat ke bawah kepada lembu
Dan mereka boleh beristirahat di bunga-bunga
Dan merasai intipatinya,
Dan menghidu baunya.
Mereka bebas ke pohon-pohon tempat beburung tinggal
Dan burung hantu bertenggek dan memburu mangsanya pada malam hari.
Rama-rama dapat melihat ular yang merayap melintasi bumi.
Rama-rama adalah bebas.
Mereka bebas merayau ke mana-mana —
Kediaman, kubur, jalan.
Ke mana sahaja mahunya.
Mereka bebas untuk merentasi bumi
Untuk menyentuh kita dan membuat kita berasa diberkati.
Bebaskah kita?
Hanya jika semangat kita adalah sebebas mereka.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translated into Malay by Irwan Abu Bakar

***

CZY JESTEŚMY WOLNI JAK MOTYLE?

Czy jesteśmy wolni? Wolne są motyle.
Mają wolność latania ponad ziemią,
I patrzenia z góry na bydło.
Mogą odpoczywać na kwiatach
Smakować ich nektar
I wąchać ich zapach.
Mogą polecieć ku drzewom, gdzie mieszkają ptaki
I gdzie sowa przysiada, by zapolować na ofiarę nocą.
Motyle mogą obserwować węża, gdy sunie po ziemi.
Motyle są wolne.
Moga wędrować wszędzie —
Po altanach, cmentarzach, drogach
Gdzie tylko mają ochotę.
Mogą dotykać ziemi,
Dotykać nas i sprawiać, że czujemy się błogosławieni.
Czy my jesteśmy wolni?
Gdyby tylko nasze dusze mogły być wolne jak one.

Tabassum Tahmina Szagufta Hussein, Bangladesz
Przekład na polski: Anna Maria Stępień
Translated to Polish: Mirosław Grudzień – Anna Maria Stępień

***

SOMOS LIVRES COMO AS BORBOLETAS?

Somos livres? As borboletas são livres,
livres para voar sobre a terra
e para olhar o gado.
Podem descansar sobre as flores,
saborear as suas essências
e cheirar as suas fragrâncias.
São livres de ir até às árvores onde vivem os pássaros
e a coruja pousa e caça a sua presa de noite.
As borboletas podem ver uma cobra, deslizando na terra.
As borboletas são livres.
São livres de voar em qualquer lugar,
pelos arvoredos, pelos cemitérios, pelas ruas,
por onde quiserem.
São livres de iluminar o solo,
de nos tocarem e nos fazerem sentir abençoados.
Somos livres?
Se, pelo menos, os nossos espíritos pudessem ser tão livres como elas.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Tradução portuguesa: Maria do Sameiro Barroso

***

SUNTEM NOI LIBERI PRECUM FLUTURII?

Să fim noi liberi? Fluturii sunt.
Liberi să zboare peste țarini
și să privească vitele de sus.
Pot să adaste în flori
gustându-le nectarul
și adulmecându-le parfumul.
Sunt liberi să se înalțe în copacii în care păsări poposesc,
unde, noaptea, bufnița în ascunziș, pândește prada.
Fluturii pot să vadă cum se strecoară un șarpe pe pământ.
Fluturii au deplină libertate,
pot hoinări după bunul lor plac —
prin frunziș, cimitire și șosele,
purtați de propriul dor.
Nestăviliți, clipesc de prin înalturi
și ne ating ușor, în treacăt, izbăvind.
Suntem noi liberi?
Sufletul măcar de-ar fi la fel de liber ca ei.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translated into Romanian by Gabriela Căluțiu Sonnenberg

***

СВОБОДНЫ ЛЬ МЫ, КАК БАБОЧКИ?

Свободны ль мы? Вот бабочки свободны,
они летают по полям
и сверху смотрят на коров.
Они блаженствуют в цветах,
нектар их пьют,
вдыхают ароматы.
Они свободны и летят к деревьям,
туда, где гнезда птиц и где живет сова,
что по ночам летает на охоту.
Они летают, свысока смотря на змей,
когда те по земле скользят.
Они свободны.
Свободны и кружатся всюду,
в садах, на кладбищах, по улицам,
там, где хотят.
Они свободны и летят над миром,
садятся на руки, приносят счастье.
А мы свободны ли?
Вот если б наши души так могли, как бабочки.

Табассум Тамина Шагуфта Хуссейн, Бангладеш
Перевод Гермайна Дрогенбродта
Перевод на русский язык Дарьи Мишуевой
Translation: Daria Mishueva

***

SEMUS LÌBEROS CHE A SAS MARIPOSAS?

Semos lìberos? Sas mariposas sunt lìberas,
lìberas pro bolare suba de sa terra,
e pro mirare a sas mandras
e podent discansare in sas flores
e saboriare s’essèntzia issoro,
e a intenner sos nuscos suos.
Sunt lìberas de andare a sos álvures aube bivent sos puzones
e sa tirulia s’abbattigat e cassat sa carasa sua pro sa note.
Sas mariposas podent mirare a unu coloru in s’interis ch’istrisinat in sa terra.
Sas mariposas sunt lìberas.
Sunt lìberas de (andare) arroliare peri calesisiat logu,
peri sos padentes, sos campusantos, sas àndalas,
in calesisiat logu chi les agradet.
Sunt lìberas de allughentare su pomentu,
pro nois tocare e fagher intènnere beneditos.
Semus lìberos?
Si solu sos ispiritos nostos podessen esser gasi lìberos che a issos.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Traducción Gianni Mascia

***

SLOBODNI SMO KAO LEPTIRI?

Jesmo li slobodni? Leptiri jesu.
Slobodni da lete iznad zemlje,
da odozgo gledaju goveda.
Mogu se odmarati na cveću,
i udisati njihovu suštinu
njihov miris.
Slobodni su da lete u krošnje drveća gde ptice bivaju
i sova iz zasede lovi noću.
Mogu da posmatrju zmiju kako klizi po zemljištu.
Leptiri su slobodni.
Slobodni su da lutaju svuda-
po ruševinama, grobljima, ulicama
gde god im se hoće.
Slobodni su da slete na travu,
dodirnu nas, da se osetimo
kao da nas blagosiljaju.
Jesmo li slobodni?
Kad bi samo naša duša mogla da bude slobodna kao oni.

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Translated into Serbian by S. Piksiades

****

SEMU LIBBIRI COMU A LI FARFALLI?

Semu libbiri? Li farfalli sunnu libbiri.
Libbiri di bbulari supra la terra,
di taliari bbulannu supra li vacchi
e ripusarisi supra li çiuri
e assaggiarinni l’essenza,
e çiariari li so profumi.
Sunnu libbiri di bbulari ntra l’arburi unni vivunu l’aceddi,
unni si posa lu jacobbu pi pustiari di notti li so predi.
Li farfalli ponnu taliari sirpenti mentri scurunu supra la terra.
Li farfalli sunnu libbiri.
Sunnu libbiri di jiri unni vonnu—
Perguli, campusanti, strati,
unni vonnu vonnu.
Sunnu libbiri di pusarisi supra la terra
di tuccari a niautri e farinni sentiri biniditti.
Semu libbiri niautri?
Ah si putissi lu nostru spiritu essiri libbiru comu a iddi!

Tabassum Tahmina Shagufta Hussein, Bangladesh
Traduzioni in sicilianu di Gaetano Cipolla

***

நாம் வண்ணத்துப் பூச்சிகளைப்

போலச் சுதந்திரமானவர்களா?
நிலம் மூழுமையும் சுதந்திரமாகப் பறப்பதற்கும்
கீழே உள்ள கால்னடைகளைப் பார்ப்பதற்கு.
அவை மலர்களின் மேலமர்ந்து அமைதி பெறலாம்
சாற்றை ருசிக்கலாம்
நறுமணத்தை நுகரலாம்
பறவைகள் வசிக்கும் மரங்களுக்குச்
சுதந்திரமாகச் செல்லலாம்
இரவில் ஆந்தைகள் அமர்ந்து தமது
உணவிற்காக காத்து நிற்கின்றன!
பூமியில் செல்லும் பாம்புகள் நெளிந்து செல்வதை
வண்ணத்துப் பூச்சிகள் கண்டு மகிழலாம்!
அவைகள் சுதந்திரம் பெற்றவை!
எங்குவேண்டுமானாலும்
சுற்றுவதற்குச் சுதந்திரம் பெற்றவை.
பூக்கொடிகள், மயானங்கள், தெருக்கள்
எங்கு விரும்பினாலும்
பூமியில் வெளிச்சத்தைப் பறப்ப
நம்மைத் தொடுவதற்கு, ஆசீர்வதிக்க
சுதந்திரம் பெற்றவை.
நமக்குச் சுதந்திரம் இருக்கிறதா?
நமது ஆன்மாவும் அவற்றைப் போன்று
சுதந்திரம் பெற்றிருந்தால்!
நாம் வண்ணத்துப் பூச்சிகளைப்
போலச் சுதந்திரமானவர்களா?
நிலம் மூழுமையும் சுதந்திரமாகப் பறப்பதற்கும்
கீழே உள்ள கால்னடைகளைப் பார்ப்பதற்கு.
அவை மலர்களின் மேலமர்ந்து அமைதி பெறலாம்
சாற்றை ருசிக்கலாம்
நறுமணத்தை நுகரலாம்
பறவைகள் வசிக்கும் மரங்களுக்குச்
சுதந்திரமாகச் செல்லலாம்
இரவில் ஆந்தைகள் அமர்ந்து தமது
உணவிற்காக காத்து நிற்கின்றன!
பூமியில் செல்லும் பாம்புகள் நெளிந்து செல்வதை
வண்ணத்துப் பூச்சிகள் கண்டு மகிழலாம்!
அவைகள் சுதந்திரம் பெற்றவை!
எங்குவேண்டுமானாலும்
சுற்றுவதற்குச் சுதந்திரம் பெற்றவை.
பூக்கொடிகள், மயானங்கள், தெருக்கள்
எங்கு விரும்பினாலும்
பூமியில் வெளிச்சத்தைப் பறப்ப
நம்மைத் தொடுவதற்கு, ஆசீர்வதிக்க
சுதந்திரம் பெற்றவை.
நமக்குச் சுதந்திரம் இருக்கிறதா?
நமது ஆன்மாவும் அவற்றைப் போன்று
சுதந்திரம் பெற்றிருந்தால்!
நாம் வண்ணத்துப் பூச்சிகளைப்
போலச் சுதந்திரமானவர்களா?
நிலம் மூழுமையும் சுதந்திரமாகப் பறப்பதற்கும்
கீழே உள்ள கால்னடைகளைப் பார்ப்பதற்கு.
அவை மலர்களின் மேலமர்ந்து அமைதி பெறலாம்
சாற்றை ருசிக்கலாம்
நறுமணத்தை நுகரலாம்
பறவைகள் வசிக்கும் மரங்களுக்குச்
சுதந்திரமாகச் செல்லலாம்
இரவில் ஆந்தைகள் அமர்ந்து தமது
உணவிற்காக காத்து நிற்கின்றன!
பூமியில் செல்லும் பாம்புகள் நெளிந்து செல்வதை
வண்ணத்துப் பூச்சிகள் கண்டு மகிழலாம்!
அவைகள் சுதந்திரம் பெற்றவை!
எங்குவேண்டுமானாலும்
சுற்றுவதற்குச் சுதந்திரம் பெற்றவை.
பூக்கொடிகள், மயானங்கள், தெருக்கள்
எங்கு விரும்பினாலும்
பூமியில் வெளிச்சத்தைப் பறப்ப
நம்மைத் தொடுவதற்கு, ஆசீர்வதிக்க
சுதந்திரம் பெற்றவை.
நமக்குச் சுதந்திரம் இருக்கிறதா?
நமது ஆன்மாவும் அவற்றைப் போன்று
சுதந்திரம் பெற்றிருந்தால்!

Translated into Tamil by DR. N V Subbaraman

Recueil: ITHACA 723
Editions: POINT
Site: http://www.point-editions.com/en/

FRIENDS ITHACA
Holland: https://boekenplan.nl
Poland: http://www.poetrybridges.com.pl
France: https://arbrealettres.wordpress.com
Poland: http://www.poetrybridges.com.pl
Romania: http://www.logossiagape.ro; http://la-gamba.net/ro; http://climate.literare.ro; http://www.curteadelaarges.ro.; https://cetatealuibucur.wordpress.com
Spain: https://www.point-editions.com; https://www.luzcultural.com
India: https://nvsr.wordpress.com; https://ourpoetryarchive.blogspot.com>
USA-Romania: http://www.iwj-magazine.com/journal02

RECRUES (Gyula Illyès)

 

RECRUES

Un baiser à la mère, un signe au frère
et un long brin de romarin à toi, grande rêveuse, mon amour !
et comme il convient: de la neige dans les champs,
du vin, de la lumière, des cithares
et que piaffe le cheval de l’autre côté de la haie…

Puis vous, compagnons: dans la belle chute de neige nocturne, en avant pour la danse,
enlacés et sautant au rythme de la cornemuse,
tandis qu’au clocher quelques coups secs retentissent et s’envolent sur le paysage,
sur ce paysage, sur cette maison
et sur cette fille que personne d’entre nous jamais ne verra plus!

Voilà qui est digne de nous! et montant en selle dans la rue silencieuse,
trotter étourdis, comme si cette nuit n’était qu’un souvenir,
le coq chantera, ça et là des fours luiront,
l’odeur du pain se lèvera… et dans les champs,
dans la poudroyante neige du Nord, au galop !

Ainsi nous quittons pères, mères, belles et douces amies ;
une chanson, les gars ! afin qu’un jour lorsque nous serons morts aux noms prononcés
notre mère souriante entre les larmes puisse dire :
Oh ! les malheureux
comme ils dansaient dans la neige, comme ils étaient gais !

(Gyula Illyès)

Illustration

 

Berceuse pour le dieu de la guerre (Souad Labbize)

    
Berceuse pour le dieu de la guerre (Extrait)

Certaines nuits Allah
dans Son sommeil
parle l’arabe dialectal
de choses surprenantes dans une
bouche divine les imams
refusent que Ses mots soient
ajoutés à Son journal D’autres
nuits nous L’entendons marcher
sur talons aiguilles nous
devinons au bruit du plafond
qu’Il se déguise devant un miroir
pour descendre faire un tour
dans les rues de Bab el-Oued

(Souad Labbize)

 

Recueil: Voix Vives de méditerranée en méditerranée Anthologie Sète 2019
Traduction:
Editions: Bruno Doucey

Quand passait un oiseau ou la musique du vent (Lyonel Trouillot)

Illustration: ArbreaPhotos
    
Quand passait un oiseau ou la musique du vent,
je les appelais à l’aide pour nourrir ton enfance
et t’écrire une chanson.

L’ombre d’un voyageur,
la barbe d’un passant,
une gouttelette de rosée,
un couple d’amoureux non encore marqué
par la vanité des querelles,
un air qu’une inconnue sifflotait dans une rue,
tout me servait de point de départ
pour te confectionner un conte.

(Lyonel Trouillot)

 

Recueil: Le doux parfum des temps à venir
Traduction:
Editions: Actes Sud

La prima materia (Paracelse)

Les enfants ne cessent de hanter
la prima materia des alchimistes;
elle est visible et invisible
et les enfants jouent avec elle dans la rue

(Paracelse)

Tu récites pour toi seul (Lionel Ray)

Illustration
    
Tu récites pour toi seul des vers anciens
et tout en toi-même est plus proche et plus nu.

sous le masque du dormeur le temps doucement va
les années les minutes les semaines les mois.

il te souvient des femmes dans la rue l’une
aux maigres épaules portant des choses lourdes.

l’autre passait avec des gestes d’adieu belle
comme une île ou une phrase inachevée.

celle-ci qui riait aux éclats dans le feuillage
obscur et dont le nom était imprononçable.

et celle-là voyageuse aux couleurs du monde
avec ses énormes bagages et ses robes lyriques.

à l’autre bout de ta nuit ceux que nul ne connaît
qui ne font aucun détour posant cartes sur table.

et ceux qui emportent dans leur coeur leur ordure
et leur toit des chiens morts des rouleaux secrets des fleurs nouvelles.

ta mère aux bras flottants qui ne pouvait comprendre
toute ronde si petite et les yeux couleur d’encre.

tu as pris dans ses yeux le goût de l’être et des iris
mais tout s’éloigne ainsi qu’un vol d’oiseaux. le ciel

se déplace. et ça n’en finit pas les errances
à travers nuits et jours au gré des vents, la vie

ses mornes champs ses gares ses travaux ses villages
ses grimaces, la tristesse sur la face des gens.

et l’infini désert recommence au matin :
tu récites pour toi seul des vers anciens.

(Lionel Ray)

 

Recueil: Le nom perdu
Editions: Gallimard